To nie jest nowy dzień dla WPR: Nowa architektura kryje w sobie niebezpieczne zagrożenia dla pracowników rolnych

To nie jest nowy dzień dla WPR: Nowa architektura kryje w sobie niebezpieczne zagrożenia dla pracowników rolnych

Lipiec 18, 2025| Rolnictwo, Wyróżniony, W centrum zainteresowania

Bruksela, 18 lipca 2025 r - Nowa propozycja reformy Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) po 2027 r. jest słaba pod względem budżetu i celów i nie czyni sektora rolnego bardziej atrakcyjnym.
Zmiana nazwy "warunkowości" na "zarządzanie rolnictwem" nie wprowadza żadnych nowych zabezpieczeń dla pracowników. EFFAT głęboko ubolewa nad brakiem ambicji w zakresie poprawy standardów pracy w europejskim rolnictwie.

Warunkowość społeczna pozostaje, ale występują w niej niepokojące braki
Dzięki działaniom EFFAT na rzecz przeciwdziałania deregulacji, ogólna struktura warunkowości społecznej pozostaje niezmieniona. EFFAT ubolewa jednak nad brakiem poprawy w zakresie jej zakresu i egzekwowania. Brakuje zachęt związanych z tworzeniem wysokiej jakości miejsc pracy lub nagradzaniem osiągnięć społecznych. Płatności oparte na hektarach pozostają głównym kryterium, ignorując jakość i ilość miejsc pracy, a ostatecznie ludzką pracę stojącą za produkcją rolną.

Niebezpieczne osłabienie sankcji i kontroli
EFFAT jest zaniepokojony Artykuł 62 proponowanego rozporządzenia w sprawie utworzenia Europejskiego Funduszu Gospodarczego, Terytorialnego, Społecznego, Wiejskiego i Morskiego na rzecz Zrównoważonego Dobrobytu i Bezpieczeństwa, które wprowadza dwa poważne zagrożenia:

1. Zwolnienie dla gospodarstw rolnych o powierzchni poniżej 10 hektarów
   Odstępstwo dla gospodarstw poniżej 10 ha zwalniałoby ponad 70% gospodarstw rolnych w UE chronionych przed kontrolami i karami. To skutecznie ogranicza warunki socjalne do zaledwie 30% gospodarstw. Ochrona pracowników nie powinna zależeć od wielkości gospodarstwa. Wykluczanie małych gospodarstw rolnych wysyła szkodliwy sygnał: naruszenia praw pracowniczych są akceptowalne, jeśli gospodarstwa rolne są małe.
2. Niejasny związek między warunkami społecznymi a zatrudnieniem krajowym
   Propozycja wydaje się dopuszczać zmniejszenie kar za uwarunkowania społeczne w przypadku zastosowania krajowych sankcji dotyczących zatrudnienia. Podważyłoby to integralność systemu. Sankcje dotyczące zatrudnienia to konsekwencje prawne naruszenia przepisów prawa pracy, mające na celu egzekwowanie ich przestrzegania. Uwarunkowania społeczne gwarantują, że pieniądze podatników UE trafiają wyłącznie do beneficjentów, którzy przestrzegają tych przepisów..

"Potrzebujemy pilnego uznania ich odrębnych ról, aby zapewnić skuteczne funkcjonowanie każdego mechanizmu bez podważania pozostałych, ponieważ działają one w różnych obszarach: jeden egzekwuje prawo pracy, drugi chroni wiarygodność i uczciwość wydatków publicznych" - mówi Iwan Iwanow, sekretarz polityczny ds. rolnictwa w EFFAT

Zagrożenie pojedynczy fundusz
Wreszcie EFFAT jest zaniepokojona utworzeniem jednolitego funduszu na rzecz WPR i spójności. Scenariusz ten grozi rozmyciem priorytetów w zakresie rolnictwa i pracy, zwiększeniem fragmentacji i renacjonalizacji, a także konkurencją o ograniczone fundusze.

EFFAT z niepokojem patrzy na Obcięcie budżetu WPR z 386.6 mld euro do 302 mld euro - a 22% redukcja - zwłaszcza, że występuje obok gwałtowny wzrost wydatków wojskowych, co jest sygnałem niepokojącego odejścia od priorytetów społecznych i rolniczych w UE.

"Priorytety pracownicze muszą być chronione poprzez dedykowane finansowanie i odrębne narzędzia polityczne. Połączenie ich w jeden fundusz grozi osłabieniem ich znaczenia, pozostawiając ich los w gestii państw członkowskich - i uzależniając je od ich woli, bądź jej braku, do przestrzegania praw pracowniczych oraz wspierania rzeczywistego postępu społecznego i integracji społecznej" - podsumowuje Fabrizio De Pascale, przewodniczący EFFAT ds. rolnictwa.

EFFAT będzie nadal opowiadać się za społeczną Wspólną Polityką Rolnictwa

"Walka jest daleka od zakończenia" - mówi Enrico Somaglia, sekretarz generalny EFFAT, i dodaje: "Sekretariat wraz z naszymi partnerami będzie aktywnie współpracować z Parlamentem Europejskim i Radą przez cały proces legislacyjny, aby zapewnić, że prawa pracownicze nie będą już marginalizowane, a nasze wymagania są spełnione
Wspólna Polityka Rolna musi przekształcić się w narzędzie polityki promujące godną pracę, uczciwe wynagrodzenie i bezpieczne warunki dla wszystkich pracowników rolnych - dodał.

Koniec