Wiceminister Mitkus: nasze priorytety dla UE — wzmocnienie wsparcia dla Ukrainy, obrona naszych wschodnich granic, zwiększenie konkurencyjności

16 września w Brukseli odbyło się posiedzenie Rady do Spraw Ogólnych (GAERC) Unii Europejskiej (UE), na którym Litwę reprezentował wiceminister spraw zagranicznych Sigitas Mitkus.

Przedstawiciele państw członkowskich UE rozpoczęli przygotowania do Rady Europejskiej (ECC) w dniach 23-24 października. Podczas dyskusji wiceminister zwrócił uwagę, że październikowe spotkanie musi podjąć dalsze decyzje w sprawie wsparcia dla Ukrainy, wzmocnienia bezpieczeństwa i obrony UE oraz zwiększenia konkurencyjności UE.

"UE musi działać zdecydowanie, aby zwiększyć swoje pełne wsparcie dla Ukrainy, wywrzeć maksymalną presję na Rosję i zapewnić, że członkostwo Ukrainy w UE stanie się rzeczywistością już 1 stycznia 2030 r." - podkreślił wiceminister.

Zaapelował również o szybsze wdrożenie Europejskiego Planu Gotowości Obronnej, dodatkowe fundusze na ochronę wschodnich granic UE oraz zajęcie się zagrożeniem coraz częstszego naruszania rosyjskiej przestrzeni powietrznej przez drony.

"Solidaryzujemy się z Polską, której przestrzeń powietrzna została naruszona przez rosyjskie drony i widzimy potrzebę zdecydowanych działań UE w celu obrony naszej przestrzeni powietrznej" - podkreślił wiceminister.

GAERC omówiło również program legislacyjny UE na 2026 r., a Komisja Europejska przedstawiła list intencyjny określający priorytety legislacyjne Komisji na przyszły rok. Wiceminister Mitkus zauważył, że priorytety Litwy są szeroko odzwierciedlone w planach prac Komisji: "Szczególnie pozytywnie oceniamy skupienie się na zabezpieczeniu wschodnich granic UE, wsparcie dla inicjatywy państw bałtyckich w sprawie granicy dronów oraz wzmocnienie wsparcia dla Ukrainy".

Mitkus podkreślił również potrzebę dalszego wzmacniania konkurencyjności UE i odporności na dezinformację oraz zapewnienia powiązań między prawodawstwem UE a wieloletnimi ramami finansowymi UE.

GAERC toczyło dwie dyskusje na temat praworządności. Podczas wspólnej debaty omówiono zmiany we wdrażaniu praworządności w UE w oparciu o najnowszy raport Komisji Europejskiej na temat stanu praworządności w UE. Sytuacja w zakresie praworządności została również omówiona z przedstawicielami czterech krajów negocjujących członkostwo w UE - Albanii, Czarnogóry, Macedonii i Serbii.

W tej ostatniej dyskusji kraje nordycko-bałtyckie (NB5) - Estonia, Łotwa, Litwa, Finlandia i Szwecja - podkreśliły, że włączenie krajów kandydujących do corocznego dialogu jest jednym z kroków w kierunku postępującej integracji. "Mamy nadzieję, że te niedociągnięcia zostaną niezwłocznie naprawione" - powiedział przedstawiciel Szwecji w imieniu NB5. We wspólnym oświadczeniu NB5 podkreśliła, że będzie nadal wspierać wysiłki krajów kandydujących, jeśli wykażą one wyraźną wolę polityczną i wymierne rezultaty. Zaproponowała również włączenie Ukrainy i Mołdawii w przyszłości.

Jako dodatkowy punkt porządku obrad, Francja przedstawiła propozycje związane z inicjatywą Komisji Europejskiej European Democracy Shield. Wiceminister Mitkus wyraził swoje poparcie dla francuskich propozycji i inicjatywy Komisji Europejskiej, podkreślając potrzebę zwalczania zagrożeń dezinformacyjnych, zagranicznej ingerencji w procesy demokratyczne oraz znaczenie zachowania pamięci historycznej Europy w celu budowania odporności społeczeństw.