Oświadczenie Ministerstwa Spraw Zagranicznych w sprawie zorganizowanych przez Rosję „wyborów” na okupowanym terytorium Ukrainy

Litewskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych zdecydowanie potępia zorganizowane przez Rosję "wybory" gubernatora na tymczasowo okupowanym ukraińskim terytorium Sewastopola w dniach 12-14 września.

Nielegalne "wybory" przeprowadzone na okupowanym przez Rosję terytorium Ukrainy stanowią rażące naruszenie prawa międzynarodowego i konstytucji Ukrainy. Te "wybory" nie stanowią żadnej podstawy prawnej dla legitymizacji władzy okupacyjnej, a zatem ani same wybory, ani ich wyniki nie są lub nie będą uznawane przez społeczność międzynarodową. Stanowisko społeczności międzynarodowej w kwestii integralności terytorialnej Ukrainy jest zapisane w rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ 68/262 z 27 marca 2014 r. i kolejnych rezolucjach.

Litwa konsekwentnie wspiera polityczną niezależność, suwerenność i integralność terytorialną Ukrainy w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową. Rezolucja przyjęta przez Sejm Litwy w dniu 8 maja 2025 r. potwierdza, że Litwa nigdy nie uzna nielegalnej okupacji i aneksji Półwyspu Krymskiego oraz części terytorium obwodów donieckiego, ługańskiego, zaporoskiego i chersońskiego Ukrainy, ani de iure, ani de facto. Litwa popiera i wyraża silną solidarność z ludnością Ukrainy na tymczasowo okupowanych terytoriach, która odważnie opiera się nielegalnym działaniom okupanta.

Litwa potępia utrzymujące się masowe i systematyczne łamanie praw człowieka i podstawowych wolności na Krymie, w szczególności wobec Tatarów krymskich i Ukraińców nadal mieszkających na półwyspie. Takie naruszenia zostały wyraźnie stwierdzone przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z dnia 25 czerwca 2024 r. w sprawie transgranicznej wniesionej przez Ukrainę przeciwko Rosji, a Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 31 stycznia 2024 r. również stwierdził naruszenie przez Rosję Konwencji o zakazie dyskryminacji rasowej wobec Tatarów krymskich w Ukrainie.

Wzywamy Rosję do natychmiastowego zaprzestania naruszania praw i wolności osób przebywających na okupowanych terytoriach oraz do uwolnienia wszystkich bezprawnie uwięzionych obywateli Ukrainy, w tym Tatarów krymskich, obrońców praw człowieka, dziennikarzy i aktywistów.

Żądamy, aby Rosja natychmiast zaprzestała agresji wojskowej przeciwko Ukrainie, wycofała swoje wojska z całego uznanego przez społeczność międzynarodową terytorium Ukrainy i szanowała polityczną niezależność, suwerenność i integralność terytorialną Ukrainy w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową. Sprawiedliwy, trwały i zrównoważony pokój nie jest możliwy bez pełnego powrotu do Ukrainy wszystkich tymczasowo okupowanych terytoriów ukraińskich, w tym Krymu. Są to fundamentalne zasady Karty Narodów Zjednoczonych i prawa międzynarodowego, które nie mogą być przedmiotem negocjacji.

Litwa będzie nadal wzywać społeczność międzynarodową do zwiększenia nacisku na Rosję, aby zakończyła swoją agresję i zapewniła Ukrainie wszelkie niezbędne wsparcie aż do ostatecznego zwycięstwa nad agresorem, jakim jest Rosja.