Ministry for the Economy, Enterprise and Strategic Projects of the Republic of Malta

07/11/2025 | Press release | Distributed by Public on 07/12/2025 01:47

STQARRIJA MILL-MINISTERU GĦALL-KULTURA, L-ARTIJIET U L-GVERN LOKALI Miexi ġmielu x-xogħol ta’ restawr fuq it-Torri Vendome f’Marsaxlokk

Il-Ministru għall-Kultura, l-Artijiet u l-Gvern Lokali Owen Bonnici żar il-proġett ta' restawr li għaddej bħalissa fuq it-Torri Vendome, magħruf ukoll bħala t-Torri ta' Qrajten jew Craite, f'Marsaxlokk.
Dan it-torri storiku huwa wieħed minn erba' torrijiet mibnija fl-1715/16 mill-Prijur ta' Franza, Philippe de Vendome, li kien insista fuq il-ħtieġa ta' aktar difiża madwar il-kosta tal-gżejjer Maltin.
"Dan il-proġett jirrifletti l-viżjoni tagħna li nżommu ħaj il-passat u nagħmlu l-wirt tagħna aċċessibbli u apprezzat minn kulħadd. Huwa importanti li nkomplu nagħtu valur lil-lokalitajiet tagħna. Torrijiet bħal dawn ma jirrappreżentawx biss ġebel u arkitettura, imma huma xhieda ħajja tal-istorja u l-kisbiet ta' ġenerazzjonijiet sħaħ ta' Maltin u Għawdxin," stqarr il-Ministru Bonnici.

"Il-fatt li qed nirrestawrawhom u nagħtuhom ħajja ġdida jfisser li qed inwasslu messaġġ ta' rispett u mħabba lejn il-wirt tagħna, filwaqt li noħolqu spazji ġodda fejn il-familji u l-viżitaturi jistgħu jgawdu u jitgħallmu aktar dwar min aħna u minn fejn ġejna. Dan huwa investiment fil-kultura tagħna, fl-edukazzjoni u fil-futur tagħna bħala poplu," temm jgħid il-Ministru Bonnici.

Matul il-gwerra, waħda mill-kantunieri tħares lejn l-art ġiet imġarrfa, iżda ġiet irrestawrata mill-ewwel permezz ta' fondi għall-ħsarat tal-gwerra. It-torri għandu pjanta kwadra, ħitan esterni inklinati u diversi "musketry loopholes", aperturi minn fejn is-suldati kienu jisparaw fuq l-għadu. Fuq il-bieb prinċipali x'aktarx kien hemm gallarija tal-misħun, li maż-żmien inbidlet. Internament, it-torri jikkonsisti fi spazji msaqqfa bi troll u taraġ li jwassal fuq il-bejt, minn fejn is-suldati kienu jżommu l-għassa u jiġġieldu minn wara l-apramorta. Il-foss li kien jikkonċerna l-perimetru tat-torri kien intradam maż-żmien, u d-drawbridge oriġinali wkoll intilef.

Il-Perit inkarigata mix-xogħlijiet tat-Torri Audrey Anne Bonnici, qalet kif ix-xogħlijiet ta' restawr jinkludu tindif tal-faċċati kollha, kif ukoll tneħħija ta' msiemer u interventi żejda, tikħil ta' fili b'taħlita bbażata fuq il-ġir, tibdil ta' ġebel deterjorat, tiswijiet żgħar tad-deffun fuq il-bejt, restawr tad-deffun tas-superior slope u rikostruzzjoni ta' partijiet neqsin jew deterjorati.

Id-Dipartiment tar-Restawr u Preservazzjoni diġà lesta d-dokumentazzjoni kollha u kiseb il-permessi meħtieġa mill-Awtorità tal-Ippjanar. Bħalissa, wara t-tlestija tal-iscaffolding, beda t-tindif tat-torri u l-irfid tal-faċċata li tħares lejn in-Nofsinhar.

Preżenti għal din iż-żjara kien hemm is-Sindku ta' Marsaxlokk Steven Grech u membri tal-Kunsill Lokali ta' Marsaxlokk.

​​

Ministry for the Economy, Enterprise and Strategic Projects of the Republic of Malta published this content on July 11, 2025, and is solely responsible for the information contained herein. Distributed via Public Technologies (PUBT), unedited and unaltered, on July 12, 2025 at 07:47 UTC. If you believe the information included in the content is inaccurate or outdated and requires editing or removal, please contact us at support@pubt.io